Ze voelde haat, zoals geen ander dat kon voelen. Dacht ze. Op vrouwenschool Mosintuwu (Sulawesi, Indonesië) ontdekte moslima Ibu Hadra (34) dat ze niet de enige was met dit gevoel. “Daar zaten we: hindoe, christen, moslim. Wat hadden we elkaar verschrikkelijk veel pijn gedaan.”

Ibu Hadra: “In het Poso-conflict* vermoordden christenen mijn moslimbroeders en -zusters. Ze staken onze huizen in brand en verdreven ons uit het gebied waar we woonden. Vijf jaar na het conflict keerde ik terug om er een nieuw bestaan op te bouwen. Ik dacht dat ik dat kon, maar nee. Als ik op de markt of in de straat christenen tegenkwam, raakte ik in paniek en vluchtte weg. Ik droeg een verschrikkelijke pijn mee in mijn hart. Ik voelde haat. Ik wist: zo kan ik niet verder. Ik wilde mijn hart genezen, maar hoe ik ook zocht, ik kon het medicijn niet vinden. Was er niets wat verlichting kon brengen?

Ik wilde mijn hart genezen, maar hoe ik ook zocht, ik kon het medicijn niet vinden.

Het dorpshoofd attendeerde mij op een voorlichtingsbijeenkomst van het Mosintuwu instituut van Lian Gogali, partner van Mensen met een Missie. Ik kende formele scholen, maar ik had nog nooit van een niet-formele school als deze gehoord. ‘Wat leer je daar?’, vroeg ik aan het dorpshoofd. Hij drong aan: ‘Ga nu maar gewoon.’

Vrouwenschool

Op de bijeenkomst hoorde ik Lian voor het eerst spreken. Ik hing aan haar lippen, wat een inspirerende vrouw! Toen ik vervolgens het leerplan zag, wist ik het zeker: deze vrouwenschool is de plek waar ik moet zijn. Hier zou ik vrede kunnen vinden. Ik meldde mij meteen aan.

‘Wie wil er iets vertellen?’, vroeg de docent. Het was de eerste les. Ik stak mijn hand op, dit was mijn kans. ‘Waarom hebben jullie zoveel leed veroorzaakt? Hoe kan ik ooit vrede vinden met de haat die ik voor jullie voel?’, vroeg ik huilend aan de christenen in de klas. Maar wat bleek? Ik was niet de enige die zoveel pijn met zich meedroeg. Iedereen, van welke religie dan ook, vertelde een overeenkomstig verhaal over haatgevoelens jegens de ander. Daar zaten we: hindoe, christen en moslim. Drie religies, met dezelfde gevoelens ten aanzien van elkaar. Wat hadden we elkaar in het Poso-conflict verschrikkelijk veel pijn gedaan.

De school initieerde bezoeken aan elkaars gebedshuizen. De christenen waren bang toen we naar de moskee gingen. Lagen er misschien bommen, was dit alles een valstrik? Ze overwonnen hun angst en traden voor het eerst andermans gebedshuis binnen. Even later bezocht ik een kerk, een memorabel moment. Ik huilde van trots en was dankbaar. Nog steeds word ik emotioneel als ik hierover vertel. Ik ben ontzettend blij dat de pijn in mijn hart is verdwenen door me te verdiepen in de ander.

De christenen waren bang toen we naar de moskee gingen. Lagen er misschien bommen, was dit alles een valstrik?

Informele school voor tolerantie, vrede en mensenrechten

Ik wilde nog veel meer leren en besloot lessen te blijven volgen. Mijn man moest er even aan wennen. ‘Maar waartoe word je dan precies opgeleid?’, wilde hij weten. Ook hij was onbekend met de informele school waar tolerantie, vrede en mensenrechten worden onderwezen. Ik legde hem uit dat het geen beroepsopleiding was, maar dat ik allerlei vaardigheden zou ontwikkelen om andere mensen – ongeacht afkomst, overtuiging of religie – verder te helpen.

Van melkbekers worden onder meer etui’s gemaakt.  

In al die jaren miste ik slechts drie lessen. Ik leerde zoveel meer dan ik ooit had kunnen vermoeden, ook over duurzaam ondernemen. Al voordat ik naar school ging, verzamelde ik plastic. Ik zag meteen een kans: ik wilde iets met plasticrecycling doen. School vond het een uitstekend plan. We besloten onze handen ineen te slaan en hebben samen een plasticrecycling bedrijfje opgezet. Iedereen kan afvalmateriaal inleveren, maar het zijn vooral kinderen en armere gezinnen die zich melden.

Het eerste tasje werd gekocht door de ambassadeur van de Verenigde Staten, om ons initiatief te ondersteunen.

Het plastic wordt gewogen en levert punten op. Met die punten kunnen mensen producten in onze winkel ‘kopen’, zoals tandpasta, schoolschriften of melk. Vrouwen met uiteenlopende achtergronden maken samen tasjes en manden van het ingeleverde plastic. Het eerste tasje werd gekocht door de ambassadeur van de Verenigde Staten, om ons initiatief te ondersteunen. Dat maakte me zo trots op alles wat ik de afgelopen jaren heb bereikt.”

*In het district Poso op het Indonesische eiland Sulawesi liepen de spanningen tussen moslims en christenen in 1999 zo hoog op dat er een oorlog volgde die drie jaar duurde. Deze oorlog kostte ruim 3.000 mensen het leven. De religieuze leiders ondertekenden in 2002 een vredesakkoord. Maar de sporen van dit religieuze conflict zijn nog steeds voelbaar.

Net als Lian Gogali gelooft Mensen met een Missie dat vrouwen zoals Ibu Hadra de sleutel zijn naar vrede. Het is zo belangrijk dat de interreligieuze vrouwenschool meer vrouwen bekend maakt met mensenrechten, vrede en tolerantie. Jouw steun is daarbij onmisbaar.

Kom in actie en doneer vandaag nog.